โรคมะเร็ง สาเหตุการเสียชีวิต อันดับต้นๆ ของคนทั่วโลกโรคมะเร็งเป็น สาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของคนทั่วโลก อย่างต่อเนื่อง โดยเป็นปัญหาสุขภาพระดับโลกที่คร่าชีวิตผู้คนไปหลายล้านคนในแต่ละปี องค์การอนามัยโลก (WHO) และองค์กรวิจัยมะเร็งนานาชาติ (IARC) ได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการเฝ้าระวังและการป้องกันโรคนี้
มะเร็งที่คร่าชีวิตผู้คนทั่วโลกมากที่สุด
แม้สถิติจะแตกต่างกันไปตามแต่ละประเทศและภูมิภาค แต่โดยรวมแล้ว มะเร็งบางชนิดมีอัตราการเสียชีวิตสูงมากที่สุดในระดับโลก:
อันดับมะเร็งที่พบบ่อย (และมีอัตราเสียชีวิตสูง) ทั่วโลก สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงสำคัญ
1. มะเร็งปอด การสูบบุหรี่, การได้รับควันบุหรี่มือสอง, มลพิษทางอากาศ (PM 2.5)
2. มะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก พฤติกรรมการบริโภคเนื้อแดงและเนื้อแปรรูป, อาหารไขมันสูง, ขาดการออกกำลังกาย, ภาวะอ้วน
3. มะเร็งตับ การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ B และ C เรื้อรัง, การดื่มแอลกอฮอล์, โรคไขมันพอกตับ, การได้รับสารอะฟลาท็อกซิน
4. มะเร็งกระเพาะอาหาร การติดเชื้อแบคทีเรีย H. pylori, การรับประทานอาหารหมักดองเค็ม, การสูบบุหรี่
5. มะเร็งเต้านม อายุ, ประวัติครอบครัว, ปัจจัยด้านฮอร์โมน, ภาวะอ้วน
(หมายเหตุ: ลำดับอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ตามสถิติใหม่ๆ ในแต่ละปี แต่ชนิดเหล่านี้ยังคงเป็นภัยคุกคามหลัก)
ทำไมมะเร็งจึงเป็นภัยคุกคามระดับโลก?
การวินิจฉัยล่าช้า: มะเร็งหลายชนิดในระยะเริ่มต้นมักไม่มีอาการชัดเจน ทำให้ผู้ป่วยเข้ารับการรักษาเมื่อโรคอยู่ในระยะลุกลามแล้ว ซึ่งลดโอกาสในการรักษาให้หายขาด
ปัจจัยเสี่ยงด้านพฤติกรรม: การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตทั่วโลก เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ไม่มีประโยชน์ และการขาดการออกกำลังกาย ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่กระตุ้นให้เกิดมะเร็งเพิ่มขึ้น
การเข้าถึงการรักษา: ในประเทศที่มีรายได้น้อยถึงปานกลาง การเข้าถึงการตรวจคัดกรองที่มีประสิทธิภาพ การวินิจฉัย และการรักษาที่ได้มาตรฐาน ยังมีข้อจำกัด ทำให้ผู้ป่วยมีอัตราการเสียชีวิตสูงกว่า
อายุประชากรเพิ่มขึ้น: เมื่อประชากรโลกมีอายุยืนยาวขึ้น ก็ย่อมมีความเสี่ยงในการสะสมความผิดปกติของเซลล์ในร่างกายมากขึ้นตามไปด้วย
แนวทางในการลดอัตราการเสียชีวิต
กุญแจสำคัญในการต่อสู้กับมะเร็งคือ:
การป้องกันหลัก (Primary Prevention): การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น งดสูบบุหรี่, ลดแอลกอฮอล์, รับประทานอาหารสุขภาพ, ออกกำลังกาย, และฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อโรคที่เป็นสาเหตุของมะเร็ง (เช่น HPV และไวรัสตับอักเสบ B)
การตรวจคัดกรอง (Screening): การตรวจหาความผิดปกติตั้งแต่ระยะเริ่มแรกในกลุ่มเสี่ยง เช่น การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก และมะเร็งลำไส้ใหญ่
การรักษาที่มีประสิทธิภาพ: การเข้าถึงเทคโนโลยีการรักษาที่ทันสมัย ทั้งการผ่าตัด รังสีรักษา และเคมีบำบัด รวมถึงการรักษาแบบมุ่งเป้า (Targeted Therapy) และภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy)
การตระหนักรู้: การให้ความรู้แก่ประชาชนเกี่ยวกับอาการเริ่มต้นของมะเร็ง (7 สัญญาณอันตราย) เพื่อให้รีบมาพบแพทย์โดยเร็วที่สุด